Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2010

11η Δεκεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα του Βουνού












Οι Παγκόσμιες Ημέρες σαν ονομασία και θεσμός καθιερώθηκαν από τον ΟΗΕ, ο οποίος από τις πρώτες μέρες λειτουργίας του θέσπισε και οργάνωσε τις Παγκόσμιες Ημέρες με σκοπό να αφυπνίσει τον κόσμο σε θέματα παγκόσμιου ενδιαφέροντος και ανησυχίας (ένα συνήθως ανά παγκόσμια ημέρα).

Η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα που καθιερώθηκε χρονολογικά ήταν η 10η Δεκεμβρίου, όταν το Γενικό Συμβούλιο αποφάσισε το έτος 1948, να θεσπίσει την ημερομηνία αυτή ως Παγκόσμια Ημέρα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Έκτοτε ακολούθησε η ανακήρυξη ενός μεγάλου αριθμού παγκόσμιων ημερών για θέματα περιβάλλοντος, ανθρωπίνων δικαιωμάτων κλπ. Σήμερα γιορτάζονται ανά την υφήλιο περί τις εκατόν ενενήντα τέσσερις (194) παγκόσμιες ημέρες. Κάποιες ημερομηνίες έχουν διπλή ή και πολλαπλή αναφορά, δηλαδή έχουν ανακηρυχθεί ως Παγκόσμιες ημέρες για δυο ή περισσότερα θέματα ευαισθητοποίησης, όπως π.χ. η 21η Μαρτίου που γιορτάζεται ως Παγκόσμια ημέρα Δασοπονίας, Ποίησης, κατά του Ρατσισμού αλλά και Ύπνου. Το έτος 2003, η 11η Δεκεμβρίου καθιερώθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως Παγκόσμια Ημέρα Βουνού.

Σκοπός της καθιέρωσης της ημέρας του βουνού ήταν να αναδειχθεί ο ρόλος και η σημασία των βουνών στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων και παράλληλα να αφυπνιστεί και ευαισθητοποιηθεί η διεθνής κοινότητα για τη διατήρησή τους. Περίπου το 1/10 του πληθυσμού του πλανήτη ζει και δραστηριοποιείται στα βουνά, τα οποία καλύπτουν περίπου το 20% του χερσαίου τμήματος της γης.

Η χώρα μας έχει περί τα εκατόν σαράντα δύο (142) βουνά, με υψηλότερο τον Όλυμπο, ενώ από αυτά τα 39 ορεινά συγκροτήματα έχουν υψόμετρο μεγαλύτερο από 2.000 μέτρα.

Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας με 31 βουνά στην διοικητική επικράτειά της, είναι η πρώτη σε αριθμό βουνών περιφέρεια της χώρας. Δύο από τα βουνά της Ρούμελης, ο Παρνασσός και η Οίτη έχουν ανακηρυχτεί ως Εθνικοί Δρυμοί (Ν 996/71). Ο Εθνικός δρυμός του Παρνασσού είναι ο παλαιότερος (μαζί με τον Όλυμπο) ανακηρυγμένος εθνικός δρυμός της χώρα μας από το 1938 (286/Α/1938). Ο Εθνικός δρυμός της Οίτης είναι ο έκτος (κατά χρονική σειρά ανακήρυξης) από τους δέκα εθνικούς δρυμούς της χώρας και υφίσταται από το 1966 (120/Α/1966). Είναι δυο βουνά με μεγάλη ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά αλλά και πλούσιους θρύλους.

Το έντονο ορεινό ανάγλυφο της Ρούμελης, με τα βουνά, τα φαράγγια της, τα ποτάμια, τις πηγές και την πλούσια χλωρίδα και πανίδα στηρίζει μια πλούσια βιοποικιλότητα από σπάνια και ενδημικά είδη που πρέπει να προστατευτούν και να αναδειχθούν ως φυσικός εθνικός πλούτος.

Και τούτο επιβάλλει η πλούσια βιοποικιλότητα και ο μεγάλος αριθμός σπάνιων και ενδημικών ειδών που απαντώνται στα δυο σημαντικά βουνά της Ρούμελης. Στην Οίτη απαντώνται 41 ενδημικά φυτικά είδη (Καρέτσος κ.α., 2009) που έχουν ενταχθεί σε ευρωπαϊκούς και διεθνείς καταλόγους επικινδυνότητας. Το αποκλειστικά ενδημικό είδος της Οίτης είναι η Veronica oetaea. Στον Παρνασσό έχουν καταγραφεί περί τα 25 ενδημικά φυτικά είδη με χαρακτηριστικά ενδημικό είδος την Paeonia parnassica. Πολύ πλούσια και σημαντική είναι η ποικιλότητα των ειδών της πανίδας στις δυο ορεινές περιοχές.

Παράλληλα κρίνεται αναγκαίο να αξιοποιηθούν τα ορεινά δασικά οικοσυστήματα για ανάπτυξη υποδομών οικοτουρισμού, για προώθηση της έρευνας, ανάπτυξη προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης των νέων μας και οικολογική ευαισθητοποίηση μέσω ενημέρωσης και κατάρτισης των δασόβιων και παραδασόβιων κατοίκων των προστατευόμενων περιοχών των εθνικών δρυμών αλλά και των επισκεπτών.

Σύμφωνα με το σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο (νόμοι 1650/86 και 2742/99) που διέπει τις προστατευόμενες περιοχές, αυτές διαχειρίζονται από τους Φορείς Διαχείρισης που είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.)

Οι δυο Φορείς Διαχείρισης της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας που υφίστανται από το 2003, έχουν στην ευθύνη τους τα δυο πραγματικά στολίδια της Ρούμελης, την Οίτη και τον Παρνασσό. Η καλή συνεργασία των φορέων με τις συναρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες (δασικές κ.α.) και φορείς, με την τοπική αυτοδιοίκηση πρώτου και δευτέρου βαθμού, με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, συλλόγους και κινήσεις ευαισθητοποιημένων περιβαλλοντικά πολιτών, η αξιοποίηση του ντόπιου επιστημονικού, ακαδημαϊκού και ερευνητικού ανθρώπινου δυναμικού, αλλά και η απαραίτητη στήριξη από το νέο και ενισχυμένο θεσμικά, από το σχέδιο Καλλικράτης, σχήμα της Περιφέρειας μπορεί να δώσουν την απαραίτητη δυναμική, αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα στο έργο των Φορέων Διαχείρισης της Περιφέρειάς μας.

Ο στόχος είναι κοινός και έχει να κάνει με την προστασία, ανάδειξη, προβολή και γνωστοποίηση της φυσικής μας κληρονομιάς και την αξιοποίησή της με κατάλληλες υποδομές σε οικοτουριστικό προορισμό με εθνικό και διεθνές ενδιαφέρον. Με άλλα λόγια πρέπει να διατηρήσουμε τους δυο φυσικούς μας θησαυρούς, την Οίτη και τον Παρνασσό και να τους προβάλουμε ως πόλο έλξης οικοτουριστών (δηλαδή ποιοτικών τουριστών με ανάλογες απαιτήσεις) καθόλη τη διάρκεια του έτους με την δημιουργία κατάλληλων υποδομών. Είναι κάτι που το οφείλουμε όλοι μας, καθένας από το μετερίζι του, στην πλούσια φυσική μας κληρονομιά, στον τόπο μας.

Δρ. Γεώργιος Σπ. Ευθυμίου,
Καθ. Εφαρμογών Τ.Ε.Ι. Λάρισας
efthimiou@teilar.gr
Αναπληρωτής Ειδικός Επιστήμονας Φ.Δ. Ε.Δ. Παρνασσού
Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής Φ.Δ. Ε.Δ. Οίτης

πηγή: http://amfissapress.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: